مطالعات مروری صحت تست تشخیصی چه هستند؟

What are diagnostic test accuracy reviews?

مرورهای سیستماتیک (systematic reviews) کاکرین میتوانند به ما کمک کنند تا بر اساس شواهد تحقیقاتی بهروز شده، تصمیمگیریهای مراقبت سلامت را بگیریم. آنها سیستماتیک هستند زیرا شواهد را به روشی سیستماتیک، و بر اساس روشهای از پیش تعیین شده و منتشر شده، جستوجو و آنالیز میکنند. هر مرور سیستماتیک با جمعآوری تمام مطالعات مرتبط، ارزیابی قابلیت اطمینان این مطالعات، سپس خلاصه کردن نتایج آنها برای تولید خلاصهای از تمامی شواهد موجود، به یک سوال خاص از مراقبت سلامت پاسخ میدهد.

یکی از انواع مرور سیستماتیک، مطالعه مروری صحت تست تشخیصی (diagnostic test accuracy; DTA) است. آنها علاوه بر بررسی صحت تست، بهطور ایدهآل بررسی میکنند که چرا نتایج ممکن است میان مطالعات متفاوت باشند، عملکرد تستهای جایگزین را مقایسه میکنند، و به خواننده کمک میکنند تا شواهد را در یک زمینه بالینی قرار دهد. ویدئوی زیر را تماشا کنید و برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد مطالعات مروری DTA ادامه مطلب را بخوانید.

مطالعات مروری DTA کاکرین نوعی مرور سیستماتیک هستند که با هدف ارزیابی صحت تستهای تشخیصی انجام میشوند. آنها میخواهند بدانند که آیا یک تست جدید دقیقتر از تست موجود است، یا اینکه انجام آن سریعتر، ارزانتر یا آسانتر است یا خیر. پاسخ به این سوالات، به بیماران و کارکنان بخش مراقبت‌‌های سلامت کمک میکند تا بر اساس شواهد بهروز شده، در مورد اینکه کدام تست را استفاده کنند، تصمیمگیری آگاهانهای بگیرند. 

این دسته از مطالعات ارزیابی میکنند که چگونه تستهای تشخیصی (تستهای شاخص (index tests))، یک بیماری یا وضعیت خاص (شرایط هدف) را شناسایی کرده یا آن را منتفی میدانند. ما میدانیم که تستهای تشخیصی، حتی زمانی که به درستی انجام شوند، خطاهایی را دارند. دو نوع خطای تست وجود دارد: خطاهای تست مثبت کاذب (false positive test error) (تست شاخص نشان میدهد که شرایط هدف وجود دارند ما در اصل وجود ندارند) و خطاهای تست منفی کاذب (false negative test error) (تست نشان میدهد که شرایط هدف وجود ندارد اما واقعا وجود دارند). مطالعات مروری DTA کاکرین میتوانند انواع تستهای تشخیصی را، از تستهای آنتیبادی گرفته تا اشعه ایکس، برای هر بیماری یا شرایطی، پوشش دهد. بسیار مهم است که تستهای تشخیصی نتایج دقیقی را ارائه دهند تا افراد بتوانند درمان سریع یا در صورت لزوم اقدامات پیشگیرانه را انجام داده، و از انجام تستهای غیرضروری، درمان و اضطراب، اجتناب کنند. 

مطالعات مروری DTA تمام مطالعات مرتبط با صحت تست را جستوجو میکنند، به ارزیابی مطالعات از نظر قابلیت اطمینان پرداخته، و نتایج آنها را ترکیب میکنند. این دسته از مطالعات بهترین تخمین ممکن را از صحت یک تست شاخص بر اساس تمام شواهد موجود ارائه میدهد. مطالعات مذکور سیستماتیک هستند زیرا شواهد را به روشی سیستماتیک، و بر اساس روشهای از پیش تعیین شده و منتشر شده، جستوجو و آنالیز میکنند.

مطالعات صحت تست اغلب صحت را با استفاده از حساسیت (sensitivity) و ویژگی (specificity) گزارش میکنند. 

  • حساسیت به معنای نسبتی از افراد با شرایط هدف است که توسط تست شاخص به درستی شناسایی شدهاند. 
  • ویژگی به معنای نسبتی از افراد بدون شرایط هدف است که توسط تست شاخص به درستی شناسایی شدهاند. 

بنابراین، هرچه حساسیت و ویژگی نزدیکتر به ۱۰۰% باشند، عملکرد تست بهتر است.

یک راه جایگزین برای ارائه گزارش از صحت تست، استفاده از ارزش اخباری منفی مثبت و منفی (positive and negative predictive values) است، که به ترتیب به ما در مورد سودمندی یک نتیجه تست شاخص مثبت و یک تست شاخص منفی میگویند - این به بیماران کمک میکند تا بدانند نتایج تست آنها چقدر قابل اعتماد هستند. مقادیر پیشبینی شده (predictive values) به اندازهگیری تعداد نتایج تست شاخص مثبت که مثبت واقعی خواهد بود و تعداد نتایج تست شاخص منفی که منفی واقعی خواهد بود، میپردازند. هر چه مقادیر پیشبینی شده مثبت و منفی به ۱۰۰% نزدیکتر باشند، کارآیی تست بهتر است. 

 

دوشنبه ۳۰ مردادماه ۱۴۰۲