ملاقات رؤسای مراکز کاکرین ایران و کانادا در تهران برگزار شد

مرکز کاکرین ایران فعالیت­‌ها، برنامه­‌ها، دستاوردها و موفقیت­‌های خود در سال­‌های اخیر را در یک نشست دوستانه با دکتر Holger Jens Schünemann، رئیس مرکز کاکرین کانادا ارائه نمود. این فرصت متعاقب دعوت دفتر سازمان بهداشت جهانی در تهران از ایشان به عنوان مشاور در بررسی روند توسعه راهنماهای بالینی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی ترتیب داده شد.

دکتر آرش رشیدیان، مدیر پژوهش‌­ها، شواهد و اطلاعات دفتر مدیترانه شرقی سازمان جهانی بهداشت پروفسور شونمن را همراهی نموده و پیشینه مختصری از جنبش پزشکی مبتنی بر شواهد (EBM: Evidence-Based medicine) و کاکرین در ایران مطرح نمود. وی تأکید کرد: «خلاصه شواهد کاکرین، موجب افزایش استفاده سیاستگذاران سلامت از آن‌ها شده و این موضوع پتانسیل بالقوه کاکرین ایران در ترجمه خلاصه‌­ها به زبان فارسی را خاطر نشان می­‌سازد.»

در این جلسه دکتر بیتا مسگرپور، معاون مرکز کاکرین ایران تاریخچه­‌ای از فعالیت­های مرکز کاکرین از جمله پروژه ترجمه، آموزش، شبکه‌­سازی، تأمین منابع و تبلیغات مطرح نمود. وی اشاره کرد: «مرکز کاکرین ایران تا کنون ۲٬۳۰۰ خلاصه و خلاصه به زبان ساده (PLS: Plain Language Summaries) از مرورهای کاکرین را ترجمه کرده است که در سایت محلی Cochrane.ir منتشر شده و قابل بازیابی است. از این رو زبان فارسی، پس از اسپانیایی و فرانسه سومین زبان خلاصه­‌های ترجمه شده مرورهای کاکرین و چهارمین زبان خلاصه­‌های به زبان ساده به شمار می­‌آید.»

دکتر پیام کبیری در خصوص جزئیات پلتفرم خلاصه­‌های ترجمه‌شده فارسی توضیحاتی ارائه داد. او کل بازدیدهای این خلاصه­‌ها را ۲٬۲۱۴٬۳۳۷ مورد اعلام نمود که از سایت Google و با جست‌وجوی نام داروهای بتاهیستین، پرگابالین، گاباپنتین و آریپیپرازول هدایت شده‌­اند. کبیری در ادامه افزود: «با توجه به مهارت اندک پزشکان در خصوص درک و دانش استفاده از مرورهای نظام‌­مند بر آن شدیم تا کارگاه آموزشی با عنوان »چگونه یک مرور نظام‌­مند بخوانیم» را برنامه­‌ریزی و اجرا کنیم. نتیجه آن برگزاری ۱۰ کارگاه در سال گذشته و برنامه­‌ریزی برای برگزاری ۱۵ کارگاه در سال آتی در دانشگاه‌های علوم پزشکی سراسر کشور بوده است.»

در این جلسه مدیر مرکز GRADE دانشگاه McMaster کانادا گفت: «دستاوردهای قابل توجه کاکرین ایران در این مدت کوتاه چشمگیر و تأثیرگذار بوده است.» شونمن بر اهمیت پیوند میان نتایج مرورهای نظام­‌مند و برنامه راهنماهای بالینی تأکید کرد. وی همچنین گفت: «برای کارآمدی بیشتر، کاکرین ایران می‌­تواند در قالب واسط و میانجی با وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی تعامل داشته باشد و از طریق ایجاد شبکه در توسعه راهنماهای بالینی تأثیرگذار باشد. به عبارت دیگر، خط­‌مشی ملی در رابطه با به‌روزرسانی سریع راهنماهای بالینی می‌­بایست توصیه­‌های مرورهای نظام­‌مند را در دستور کار خود قرار دهد.»

دکتر علی­‌اکبر حقدوست، ریاست مرکز کاکرین ایران گفت: «با توجه به محدودیت منابع شامل نیروی انسانی، منابع مالی و محدودیت­‌های زبانی و غیره، ما نهایت تلاش خود را در حمایت و تشویق کلیه مشارکت‌­کنندگان با هدف دستیابی به نیازها و اولویت‌­های خود به‌کار بستیم. در این راستا، کاکرین ایران و سازمان نظام پزشکی برای تمرکز بر اجرای نتایج مرور نظام‌­مند و راهنماهای بالینی تفاهم‌­نامه همکاری امضا کرده‌­اند.»

روی هم رفته، نمایندگان رسمی کاکرین ایران و کانادا در این ملاقات تجربیات، چالش‌­ها، شکاف و موانع اجرای راهنماهای بالینی در عمل را به اشتراک گذاشتند. در نهایت، با ادامه همکاری کاکرین کانادا، استفاده و اجرای رویکرد GRADE  (Grading of Recommendations Assessment, Development, and Evaluation) در راهنماهای بالینی و خلاصه شواهد گام پیش رو برای کاکرین ایران خواهد بود.

سه­‌شنبه ۱۸ تیر ۱۳۹۸