حمایت مرکز کاکرین ایران از «فکت‌نامه سلامت» در مسیر حقیقت‌سنجی ادعاهای سلامت

فکت‌نامه سلامت

با گسترش روزافزون محتوای متنی، خبری، آموزشی و مطبوعاتی درباره حوزه‌های مختلف بهداشت و درمان کشور، لزوم وجود یک مجموعه برای پاسخگویی، راستی‌آزمایی و بررسی ادعاهای مرتبط با حوزه سلامت به شدت احساس می‌شود. در این راستا و با هدف ترویج سواد سلامت مبتنی‌بر شواهد و مقابله با گسترش اطلاعات نادرست در حوزه سلامت، مرکز کاکرین ایران از اردیبهشت ۱۴۰۳ تاکنون از «مجله اینترنتی فکت‌نامه سلامت» حمایت کرده است. این همکاری، با هدف تقویت ترجمان دانش مقالات کاکرین برای مخاطبین عمومی، آشنایی بیشتر مخاطبین با کاکرین، بویژه کاکرین ایران و استفاده از موضوعات مطروحه در کاکرین برای آموزش عمومی مردم، نقش مهمی در تقویت دسترسی جامعه به اطلاعات علمی معتبر ایفا کرده‌است.

مجله اینترنتی فکت‌نامه سلامت برآن است مبتنی‌بر اهداف اشاره‌شده، نسبت به ایجاد یک قالب خلاقانه، کوتاه و گویا برای پاسخگویی به ادعاها و شبهات مطروحه در شبکه‌های اجتماعی و فضای عمومی حوزه سلامت اقدام کند. بدین شکل که به صورت لحظه‌ای و روزانه، ادعاها و شبهات حوزه سلامت رصد خواهد شد؛ سپس مبتنی‌بر منابع موجود با محوریت شواهد کاکرین، پاسخ مناسب در کمترین زمان ممکن تهیه خواهدشد و به صورت خروجی‌های مشخص در وبسایت و شبکه‌های اجتماعی فکت‌نامه سلامت و کاکرین ایران منتشر خواهد‌شد.

دستاوردهای پروژه

بر اساس گزارش‌ شش‌ماهه اخیر‌ تیم اجرایی فکت‌نامه سلامت، این مجله عملکردی قابل‌توجه داشته و به رشد چشمگیری در شاخص‌های کمی و کیفی نسبت به شش‌ماهه نخست فعالیت خود دست‌یافته است. از مهم‌ترین دستاوردهای این همکاری می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • رشد بازدید وب‌سایت از ۶۴۰۰ بازدید در شش‌ماهه نخست به بیش از ۲۱ هزار بازدید ماهانه در دوره اخیر

  • افزایش میانگین بازدید محتوای اینستاگرام از ۲۱۸ هزار به بیش از ۱/۸ میلیون بازدید

  • تولید بیش از ۵۵۰ مطلب علمی و آموزشی در زمینه‌های مختلف از جمله طب سنتی، واکسیناسیون، بیماری‌های واگیر و غیرواگیر، سبک زندگی و ترجمان دانش

  • افزایش ۶۱ درصدی تعداد کل مطالب تولیدی در وبسایت و ۴۵/۵ درصدی تعداد کل مطالب تولیدی در تلگرام و اینستاگرام

  • افزایش تولید محتوای چندرسانه‌ای شامل ۳۶ فیلم، ۲۲ پادکست و ده‌ها اینفوگرافیک آموزشی

  • استفاده از محتوای فکت‌نامه سلامت در ۱۳ کانال تلگرامی و اینستاگرامی بالای ۱۰ هزار مخاطب

  • برگزاری کارگاه‌های آموزشی ماهانه برای گروه‌های مردمی و کادر سلامت با هدف آشنایی با اصول ارزیابی نقادانه و تصمیم‌گیری مبتنی‌بر شواهد

  • همکاری و تبادل علمی با بیش از ۳۰ انجمن علمی، دانشگاه علوم پزشکی و نهاد رسانه‌ای فعال در حوزه سلامت

فکت‌نامه سلامت در تلاش است تا بخش قابل توجهی از تولیداتش را با بهره‌گیری از شواهد کاکرین انجام دهد تا محتوای ارائه‌شده به مخاطبان، دقیق، علمی و بی‌طرفانه باشد. فکت نامه سلامت بر آن است که مبتنی‌بر حمایت مرکز کاکرین ایران، فعالیت منسجم‌تر، دقیق‌تر، با کیفیت‌تر و مهمتری در زمینه ترجمان دانش و پاسخگویی مبتنی‌بر شواهد به ادعاهای سلامت داشته باشد.

برنامه‌های آینده

در ادامه‌ی این مسیر، فکت‌نامه سلامت با پشتیبانی مرکز کاکرین ایران برنامه دارد:

  • راه‌اندازی سامانه مبتنی‌بر هوش مصنوعی برای پاسخگویی سریع به شایعات و ادعاهای سلامت

  • سهم ۶۰-۴۰ درصدی محتوای فکت‌نامه از محتوای کاکرین

  • انتشار ۱۰ مطلب معرفی کاکرین و شواهد آن برای مخاطبین فکت‌نامه

  • پیشنهادات عناوین پژوهشی مطروحه در فکت‌نامه به مدیریت کاکرین 

مرکز کاکرین ایران از تلاش‌های مستمر تیم فکت‌نامه سلامت در راستای ارتقای دسترسی عمومی به شواهد علمی قدردانی می‌نماید و استمرار این همکاری را گامی مؤثر در جهت ترویج تصمیم‌گیری مبتنی‌بر شواهد در جامعه ایرانی می‌داند.

چهارشنبه ۲۱ آبان ۱۴۰۴