افرادی که از COVID-19 بهبود یافته‌اند، در خون خود علیه بیماری آنتی‌بادی دارند. آنتی‌بادی در بخشی از خون به‌نام پلاسما یافت می‌شود. پلاسمای خون اهداشده از بیماران بهبودیافته، که حاوی آنتی‌بادی COVID-19 است، می‌تواند برای تهیه دو مورد استفاده شود. مورد اول، convalescent plasma که پلاسمای حاوی این آنتی‌بادی‌ها است و دوم، hyperimmune immunoglobulin که غلیظ‌تر و بنابراین حاوی آنتی‌بادی‌های بیش‌تری است.
پلاسما و ایمونوگلوبولین با موفقیت در درمان سایر ویروس‌های تنفسی استفاده شده است. این روش‌های درمانی (که توسط قطره یا تزریق انجام می‌شود) عموماً بدون عوارضند، اما اثرات ناخواسته هم می‌تواند رخ دهد.
نویسندگان این مقاله مروری می‌خواستند بدانند که آیا پلاسمای افرادی که از COVID-19 بهبود یافته‌اند، درمانی مؤثر برای مبتلایان به COVID-19 است یا خیر و آیا این درمان باعث ایجاد عوارض ناخواسته می‌شود یا نه.
نویسندگان پایگاه‌های داده اصلی پزشکی را برای یافتن مطالعات بالینی در مورد درمان مبتلایان به COVID-19 با پلاسما یا ایمونوگلوبولین جست‌وجو کردند. مطالعات می‌توانستند از هر نقطه جهان باشند و شرکت‌کنندگان با هر سن، جنسیت و قومیتی و دارای COVID-19 خفیف، متوسط یا شدید باشند.
این مرور شامل هشت مطالعه انجام‌شده است که در آن‌ها ۳۲ شرکت‌کننده پلاسما دریافت کرده‌اند. هیچ یک از مطالعات به‌طور تصادفی شرکت‌کنندگان را به درمان‌های گوناگون اختصاص نداده‌اند (کارآزمایی‌های تصادفی‌سازی‌شده بهترین شواهد را ارائه می‌دهند). هیچ یک از این مطالعات شامل گروهی از افراد که به‌عنوان یک گروه مقایسه پلاسما دریافت نکردند، نبود.
اطمینان به شواهد بسیار محدود است، چرا که مطالعات به‌صورت تصادفی نبوده و از روش‌های قابل اعتماد برای سنجش نتایج آن‌ها استفاده نکرده است. علاوه بر این، تعداد کمی از شرکت‌کنندگان درمان‌های گوناگونی را در کنار پلاسما دریافت کرده بودند و برخی از آن‌ها مشکلات اساسی سلامت داشتند.
نویسندگان بسیار نامطمئن‌اند که آیا پلاسمای افرادی که از COVID-19 بهبود یافته‌اند، درمانی مؤثر برای مبتلایان به COVID-19 است یا نه. مطالعات انجام‌شده کیفیت ضعیفی دارند و نتایج آن‌ها می تواند مربوط به پیشرفت طبیعی بیماری، سایر روش‌های درمانی که شرکت‌کنندگان دریافت کرده‌اند یا دریافت پلاسما باشد.
نویسنده اصلی، Sarah Valk از مرکز تحقیقات انتقال خون بالینی در اداره تأمین خون Sanquin در هلند، می‌گوید: «به‌طور خلاصه، اطلاعات حاصل از مطالعات موجود در اواخر آوریل سال 2020 به این معنی است که ما در مورد اثربخشی و ایمنی ستفاده از پلاسما برای مبتلایان به COVID-19 هنوز بسیار نامطمئن هستیم. با وجود جست‌وجوی گسترده، ما فقط قادر به واردکردن شواهد بسیار کم‌کیفیت از مطالعات کنترل‌نشده کوچک بودیم که در آن شرکت‌کنندگان بسیاری از روش‌های درمانی دیگر را دریافت کرده‌اند. گزارشدهی پیامدها به‌شیوه‌های گوناگون بوده و ما نمی‌دانیم بهبودی به دلیل معالجه یا روند طبیعی بیماری بوده است.»
«با این حال، این بخش به‌سرعت در حال تغییر است. ما تقریباً ۵۰ مطالعه در حال انجام را شناسایی کردیم که از این تعداد ۲۲ کارآزمایی تصادفی هستند و بنابراین، ما این مرور را به‌صورت دوره ای به عنوان «مرور نظام‌مند زنده» (living systematic review) به‌روز می‌کنیم؛ به‌طوری که جدیدترین شواهد موجود را در خود داشته باشد».
می‌توانید با گوش دادن به پادکست کاکرین در زیر، در این مورد بیش‌تر بدانید. متن پادکست نیز موجود است.
وبگاه Evidently Cochrane، که یک وبلاگ متعلق به کاکرین بریتانیاست، به‌طور ساده توضیح می‌دهد که شواهد کاکرین تاکنون در مورد استفاده از پلاسما برای معالجه افراد مبتلا به COVID-19 چه چیزهایی هستند.
· به پادکست با حضور نویسنده اصلی گوش دهید
· تمام منابع و اخبار کاکرین در مورد COVID-19 را بخوانید
جمعه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۹