براساس نتایج یک مطالعه مروری کاکرین که به تازگی بهروز شده است، تماس فوری پوست به پوست (skin-to-skin contact) میان نوزادان و مادرانشان، شروع بهتری را در زندگی برای آنها فراهم کرده و تعدادی از معیارهای کلیدی سلامت را بهبود میبخشد.
این مطالعه مروری نشان داد نوزادانی که در ساعت نخست تولد با مادر خود در تماس پوست به پوست قرار میگیرند، بیشتر احتمال دارد از مزایای مختلفی، از جمله تغذیه انحصاری با شیر مادر، دمای بدن و سطح قند خون مطلوب بهرهمند شوند. هرچند مزایای احتمالی این مداخله برای مادر نیز بررسی شد، مانند تاثیرات آن بر میزان خونریزی و زمان خروج جفت، شواهد قطعیت کمتری داشتند.
تماس پوست به پوست شامل قرار دادن نوزاد برهنه روی سینه مادر بلافاصله پساز تولد است. این روش ساده به نوزادان کمک میکند تا با زندگی خارج از رحم سازگار شوند، آنها را گرم نگه میدارد، استرس و گریه نوزادان را کاهش میدهد، و از عملکردهای حیاتی مانند تنفس و ضربان قلب پشتیبانی میکند.
شواهد به نفع تماس فوری پوست به پوست بهحدی است که نویسندگان اکنون توصیه میکنند از انجام کارآزماییهای تصادفیسازیشده بیشتر که در آنها تماس پوست به پوست در گروه کنترل ارائه نمیشود، خودداری شود.
مزایای آشکار برای نوزادان
این مرور براساس بهروزرسانی سال ۲۰۱۶ انجام میشود که ۲۰ دستورالعمل بالینی بینالمللی را، از جمله توصیه سازمان جهانی بهداشت (WHO)، دربرگرفت. آخرین بهروزرسانی، ۲۶ مطالعه جدید را اضافه میکند، که در مجموع به ۶۹ کارآزمایی با بیش از ۷۰۰۰ جفت مادر و نوزاد میرسد، و بیشتر آنها در کشورهایی با سطح درآمد بالا انجام شدند.
یافتهها نشان میدهند مادرانی که در ساعت نخست پساز زایمان با نوزادان خود تماس پوست به پوست دارند، با احتمال بیشتری آنها را در شش ماه اول زندگی، منحصراً با شیر خود تغذیه میکنند. تغذیه انحصاری با شیر مادر فواید زیادی برای سلامت مادران، نوزادان و سیستمهای سلامت به همراه دارد.
این مرور نشان داد حدود ۷۵٪ از نوزادانی که تماس پوست به پوست زودهنگام را دریافت کردند، در ۱ ماهگی منحصراً از شیر مادر تغذیه کردند، درحالیکه این رقم در گروههایی که تماس پوست به پوست نداشتند، ۵۵٪ بود. نوزادان همچنین سطح قند خون، دمای بدن، تعداد تنفس و ضربان قلب بهتری را نشان دادند.
علیرغم توصیههای دستورالعمل بالینی برای شروع تماس فوری و بدون وقفه پوست به پوست تا پساز اولین شیردهی، بسیاری از سیستمهای سلامت هنوز مادران و نوزادان را در این دوره از هم جدا میکنند.
نویسنده اصلی مقاله، الیزابت مور (Elizabeth Moore)، بازنشسته دانشکده پرستاری دانشگاه وندربیلت (Vanderbilt University)، میگوید: «از گذشته، نوزادان بلافاصله پساز تولد برای انجام مراحل معمول مانند معاینه فیزیکی، وزنکشی و حمام کردن از مادرانشان جدا شده و از تماس فوری پوست به پوست جلوگیری میشد. حتی در کشورهایی که مراقبتهایی با کیفیت بالا ارائه میشود، این مداخله رایگان و آسان برای اجرا، رویه رایجی نیست.»
جدایی مادر و نوزاد دیگر اخلاقی نیست
نکته مهم آنکه، این مرور تأکید میکند انجام کارآزماییهای تصادفیسازی و کنترلشده بیشتر که تماس پوست به پوست را با «مراقبت معمول» مقایسه میکنند، دیگر اخلاقی نیستند.
یافتهها نشان میدهند اکنون شواهد کافی برای تبدیل تماس فوری پوست به پوست پساز تولد نوزاد به استاندارد جهانی مراقبت وجود دارد. از آنجاییکه WHO در حال حاضر تماس پوست به پوست را به عنوان استاندارد مراقبت توصیه میکند، نویسندگان معتقدند جداسازی مادر و نوزاد دیگر قابل توجیه نیست.
کارین کادول (Karin Cadwell)، نویسنده ارشد و مدیر اجرایی و سرپرست مرکز تغذیه با شیر مادر در پروژه کودکان سالم، میگوید: «ممانعت از برقراری تماس پوست به پوست اکنون غیراخلاقی تلقی میشود، زیرا شواهد کافی وجود دارد که این عمل، سلامت و بقای نوزاد را بهبود میبخشد. درحالیکه مطالعات واجد شرایط برای این مطالعه بر بقا تمرکز نداشتند، انجام تحقیقات دیگر در شرایطی با منابع محدود نشان داد تماس پوست به پوست میتواند تفاوت میان مرگ و زندگی در نوزادان کموزن هنگام تولد باشد. ورود شرکتکنندگان برای یک کارآزمایی بزرگ در بیمارستانهای هند و آفریقا پساز آن متوقف شد که دادههای اولیه نشان دادند تماس پوست به پوست بقای نوزادان را بهطور قابل توجهی بهبود بخشید.»
اگرچه مطالعات موجود در این مرور در کشورهایی با سطح درآمد بالا و متوسط در قارههای مختلف انجام شدند، هیچکدام در کشورهایی با سطح درآمد پائین صورت نگرفتند. نویسندگان خاطرنشان میکنند که تحقیقات آینده اکنون باید بهجای بررسی خود مداخله، بهبود کیفیت مطالعه و تمرکز بر اجرا را در اولویت خود قرار دهند.
چهارشنبه ۳۰ مهر ۱۴۰۴