هنگامی که بنیانگذاران کاکرین بیش از ۳۰ سال پیش اولین مرورهای سیستماتیک خود را در مورد بارداری و زایمان انجام دادند، اهمیت دسترسی به شواهد را برای کسانی که به آن نیاز دارند درک کردند. آن مرورهای اولیه در کتابی خلاصه شد تا به ماماها و دیگران کمک کند تا از این شواهد در عمل استفاده کنند. این اولین مجموعه از مرورهای سیستماتیک در مورد بارداری و زایمان، منجر به مجموعهای از رویدادها شد که به تشکیل مؤسسه همکاریهای کاکرین (Cochrane Collaboration) انجامید. ارتقای دسترسی و قابلیت استفاده از شواهد برای برآوردن نیازهای کاربران یکی از اصول پایهای بود که مؤسسه همکاریهای کاکرین بر اساس آن پایهگذاری شد.
علاوه بر دسترسی، کاکرین در بسیاری از زمینههای دیگر در خط مقدم نوآوری قرار داشته و به عنوان مثالی مختصر، در زمینه دقت روششناسی، یکپارچگی تحقیق و قابلیت انتشار و پایگاه، پیشگام بودهاست. امروزه، مرورهای سیستماتیک کاکرین سنگبنای تصمیمگیری در مورد سلامت است؛ زیرا کاربران میدانند که میتوانند به شواهد ما اعتماد کنند و به آن اطمینان دارند.
کاکرین از زمان آغاز به کار خود در سال ۱۹۹۳، از مدل تولید یکسانی استفاده کردهاست. در طول این مدت، به طور طبیعی رشد کرد و منجر به فرایندهای ناسازگار، زمانبر و دستوپاگیری شد که باعث تجربه متغیر و گاهی ضعیف نویسندگان شد. حتی با وجود اولویتبندی فرایندهای نظارت بر توسعه نرمافزار نگارش مرور کاکرین و سیستمهای مدیریت اطلاعات، چرخههای توسعه باید اولویتهای رقیب ذینفعان متعدد را درنظر بگیرند.
در مسیر رشد کاکرین، تنش بزرگی ایجاد شد. پیشروبودن در انتشار آنلاین و گزارشدهی ساختاریافته در RevMan (ابزار نویسندگی کاکرین) بدین معنی بود که نویسندگان میتوانند جزئیات را برای نشاندادن دقت بالایی که مرورهای کاکرین به آن شهرت دارند، گزارش کنند. بااینحال، این اغلب منجر به گنجاندن جزئیاتی میشد که برای بسیاری از کاربران شواهد کاکرین کاربردی نبود و منجر به مقالاتی بسیار طولانی میشد که بهسختی خوانده میشوند. به همین دلیل، مرورهای کاکرین به مرورهایی با طول ۱۰۰ صفحه که سالها طول میکشد تا تکمیل شوند، شناخته شدهاند.
کاکرین باید نحوه تولید مرورهای سیستماتیک خود را با هدف بهبود تجربه نویسندگان و بازگشت به اصول اساسی اطمینان از دسترسی و قابلیت استفاده از شواهد، ساده سازد. بعلاوه، کاکرین نیاز داشت تا جایگاه خود را بهصورت رقابتی در حوزه تولید مرورهای سیستماتیک بازیابی کند، موقعیت خود را به عنوان یک مبتکر در علم باز، یکپارچگی تحقیق و روشها اثبات کند و مزایای حاصل از پیشرفتهای جدید فناوری در تولید و استفاده از شواهد کاکرین را به حداکثر برساند. کاکرین مجبور بود هر گونه تغییری را در برابر این الزام ساده برای تداوم دقت زیاد که الهامبخش اولین مشارکتکنندگان آن بود، بهتعادل برساند.
در مارچ ۲۰۲۲ (اسفند ۱۴۰۰)، هیأت مدیره کاکرین برنامههایی را برای تغییر مدل تولید مرورهای آن تصویب کرد. این برنامه شامل توسعه ساختارها و ابزارهای جدید و بهبود فرایندها برای اطمینان از ماندگاری، پایداری و تمرکز بر چالشهای سلامت جهانی، درحالحاضر و آینده، است. ایجاد قالب مرورهای کاکرین یکی از ارکان مهم این کار بود.
کار گسترده در طول سالها به تحولات اخیر در قالب مرورهای کاکرین منجر شدهاست؛ که شامل پژوهشهای سارا روزنبام (Sarah Rosenbaum) و همکارانش در تیم کاکرین در نروژ در سال ۲۰۱۸بود که قالب جدیدی را برای مرورهای مداخلهای در نظر گرفتند تا دنبالکردن و درک آنها را آسانتر کند و همچنین برای نوشتن و ویرایش سادهتر شود. علاوهبر این، پژوهشهای نیکول اسکوتز (Nicole Skoetz) و همکارانش در تیم کاکرین در کلن، آلمان، در سال ۲۰۲۲، راهحلهای اختصاصی برای چالشهای این قالب را از طریق مصاحبه با ذینفعان و نظرسنجی و دریافت پاسخ از نزدیک به ۱۰۰۰ نفر از سراسر جامعه کاکرین، تأیید کرد.
بهعنوان یک نقطهعطف بزرگ در اپریل ۲۰۲۳ (فروردین ۱۴۰۲)، ساختارهای داده جدید در RevMan به نام دادههای مطالعه-محور راهاندازی شد؛ که با راهاندازی قالب مرور متمرکز در سپتامبر ۲۰۲۳ دنبال شد. با دربرگرفتن تغییرات در هر دو قالب مرور و داده، نویسندگان میتوانند هوشمندانهتر در RevMan کار کنند. دادههای مطالعه-محور، نویسندگان را راهنمایی میکند زمان بیشتری را در مراحل ابتدایی فرایند مرور صرف کرده تا مراحل تحلیل بعدی را سادهتر طی کنند. این امر مرورهای مشخصتر و متمرکزتری را با معیارهای واضحتری برای مرور و سنترهای برنامهریزیشده، تسهیل می کند.
کاکرین همچنین با انتشار دستوالعملهای گزارشدهی استاندارد، مانند PRISMA 2020 برای مرورهای مداخلهای، گزارشدهی را برای نویسندگان آسان کرد و با معرفی قالبهای جدید در RevMan، نویسندگان را در مورد اینکه چه چیزی و کجا گزارش کنند، راهنمایی کرده و از گزارش کامل با سازگاری بیشتر اطمینان حاصل کند. علاوهبر این، با گنجاندن بخشهای جدید در مورد برابری، مشارکت مصرفکننده و شفافیت دادهها، کاکرین با تکیه بر تعهد خود به یکپارچگی پژوهش، در خط مقدم تحولات علم باز قرار دارد.
با این تغییرات، ما تأثیر بیشتری از شواهد کاکرین را متصور هستیم. با تمرکز مقاله اصلی بر روی هدف و نتایج اصلی، مرور مختصرتر بوده و استفاده از آن برای مخاطبان عمومی آسانتر است. آن جزئیاتی که نشاندهنده سختگیری بالای کاکرین است از بین نخواهند رفت و به لایه دومی از بخش تکمیلی مرور (supplementary materials within the review) منتقل شده است؛ که زمینه را برای دریافت بیشتر نتایج مطالعه فراهم میکند و بر خوانندگان متخصص بیشتری متمرکز است. بهعلاوه، اکنون بیشتر دادههای اساسی مرتبط با مرور برای دریافت از نشریه در قالبهای کاربردی و آسان دردسترس است، که باعث ارتقای همکاری و کاهش هدررفت پژوهش میشود. این شروع سفر کاکرین به سمت اصول عادلانه (قابلیت یافتن، دسترسی، همکاری و استفاده مجدد) برای استفاده مجدد از دادهها است، که فرصتهای جدیدی را برای نحوه نوآوری با شواهد کاکرین ایجاد میکند.
روز انتشار اولین مرور کاکرین با استفاده از قالب متمرکز، نقطه عطف مهمی است. این مرور توسط تومیکو سوناگا (Tomiko Sunaga) و همکارانش، با عنوان «نقش بیوسیمیلارهای عوامل ضدفاکتور رشد اندوتلیال عروقی در مدیریت درمانی دژنراسیون ماکولار وابسته به سن نئوواسکولار» و با هدف درک این که آیا بیوسیمیلارهای ضدفاکتور رشد اندوتلیال عروقی به شکلی مشابه به خوبی عمل میکنند و در مقایسه با داروهای تاییدشده اولیه برای افراد مبتلا به دژنراسیون ماکولار وابسته به سن ایمن هستند یا خیر. این یک نمونه قابلتوجه از گزارشدهی متمرکز بر هدف اصلی و پیامد اصلی مرور با تعداد کلمات توصیهشده در حدود ۱۰۰۰۰ کلمه، که منجر به مروری شدهاست که درکی آسانتر و کاربردی متناسب با نیاز کاربران خواهدداشت. مجموعه دادههای قابلدانلود شامل دادههای مربوط به مطالعات واردشده، ارزیابی خطر سوگیری، تجزیه و تحلیلهای مرور و منابع است.
ما درک میکنیم که پیمایش تغییر دشوار است و از همه نویسندگانی که استفاده از قالب جدید را شروع کردهاند، تشکر میکنیم. هدف از این تغییر این است که به آنها کمک کند تا مرورهای خود را متمرکز کنند تا سؤال مرور آنها واضحتر شود، سنتز آنها با احساس سختی کمتر انجام شود و یافتههای اصلی برای کاربران مشهودتر باشد؛ که نهتنها باید منجر به صرف زمان کمتری برای تولید و نوشتن مرور شود، بلکه باید با پایبندی راحتتری به سؤال و شواهد همراه باشد. پس از ارسال این مرورهای کوتاهتر و منسجمتر، تضمین کیفیت، مرور همتا و ویرایش را تسریع میکنند و در نتیجه زمان انتشار سریعتر میشوند.
قالب، دامنه را محدود نمی کند؛ اما آنچه ما توسعه دادهایم باید به این معنی باشد که نویسندگان در مورد مقایسهها و سوالاتی که برای کاربران نهایی اهمیت دارند بیشتر فکر کنند. ما همچنان به نظارت بر پرسشهای ارسالشده به پشتیبانی کاکرین در مورد تغییرات قالب ادامه میدهیم تا موارد نیارمند راهنمایی یا آموزش بیشتر را شناسایی کنیم. در اوایل سال ۲۰۲۴ یک نظرسنجی در جامعه کاکرین به درک این موضوع پرداخته است که چگونه این تغییرات قالب به بررسی مسائل اولیهای که ما قصد رسیدگی به آن را داشتیم، کمک کرده است. رضایت از توسعه یا حمایت از مرورهای کاکرین بین سالهای ۲۰۲۲ و ۲۰۲۴ بهبود یافتهاست (۱۸درصد ناراضی یا بسیار ناراضی در سال ۲۰۲۲؛ در مقایسه با ۵ درصد در سال ۲۰۲۴) و رتبه رضایت کلی، وقتی از آنها پرسیده شد که چقدر احتمال دارد که مرور کاکرین را به یک همکار توصیه کنند، از مطلوب در سال ۲۰۲۲ به عالی در سال ۲۰۲۴ افزایش یافته است.
نظرسنجی سال 2024 خبر از دامنه کار برای مرحله بعدی تحولات در قالبهای مرور و دادههای کاکرین میدهد، که همچنین با اولویتهای گنجاندهشده در استراتژی علمی کاکرین (سهماهه سوم ۲۰۲۴) همسو خواهدبود. هدف ما این است که با دریافت بازخورد در مورد تغییرات انجامشده، سریع و آگاه باشیم. با تمرکز مداوم بر سادهسازی فرایندها و بهبود تجربه نویسندگان، حوزههای کلیدی که احتمالاً در اولویت بعدی قرار میگیرند شامل موارد زیر است: بهبود استفاده از ساختارهای دادهای موجود در سرتاسر پلتفرمهای کاکرین برای بهبود نظارت بر شواهد و توسعه مرور، بهبود توسعه مرورها با استفاده از روشهای پیشرفتهتر، تکامل زمینههای اصلی استخراج دادهها و بهبود استانداردسازی مطالعات واردشده.
تغییراتی که تاکنون ایجاد شده، پایه محکمی برای تسهیل نوآوری در نحوه اشتراکگذاری و استفاده از شواهد کاکرین ایجاد کردهاست، که کار کاکرین را در استراتژی علمی جدیدش تسهیل میکند. سه دهه پس از اولین مرورهای سیستماتیک، ما شاهد پیشرفتهای عمدهای در روششناسی و فناوری بودهایم. همگام با تغییراتی که به نویسندگان ما کمک میکند تا اطمینان حاصل کنند که کاربران میتوانند به شواهد سنترشده قابلاعتماد و بهروز دسترسی داشته باشند و از آنها استفاده کنند.
این یک پروژه بزرگ بوده است و با تحقیقات گسترده از سراسر جامعه، و توسط تیمها و ذینفعان متعدد ارائه شدهاست. از سارا روزنبام (Sarah Rosenbaum)، اندی آکسمن (Andy Oxman)، نیوتن اوپیو (Newton Opiyo)، سایمون لوین (Simon Lewin)، کلر گلنتون (Claire Glenton)، ساشا شپرد (Sasha Shepperd)، ناندی زیگفرید (Nandi Siegfried) و بقیه تیم کاکرین در نروژ به خاطر تحقیقات گسترده آنها در سال ۲۰۱۸ و توصیههایشان برای تغییرات قالب مرور مداخلهای کاکرین تشکر میکنیم. همچنین از نینا کروزبرگر (Nina Kreuzberger)، کارولین هیرش (Caroline Hirsch)، کلر ایانیزی (Claire Iannizzi)، نیکول اسکوتز (Nicole Skoetz) و سایر اعضای تیم کاکرین در کلن، آلمان، برای پژوهش در سال ۲۰۲۲ برای تأیید راهحلهای خاص برای چالشهای این قالب تشکر میکنیم. افزون بر آن، از ۹۹۸ عضو انجمن کاکرین و کاربران کتابخانه کاکرین که نظرسنجی ۲۰۲۲ را تکمیل کردند و از ۹۱ عضو انجمن کاکرین و کاربران کتابخانه کاکرین که نظرسنجی ۲۰۲۴ را تکمیل کردند تشکر میکنیم. علاوهبر این، مایلیم از همه کسانی که در بررسی تجربه کاربر برای تغییرات در RevMan و کتابخانه کاکرین مشارکت داشتند، و از کسانی که در مشاوره مشارکت داشتند، به ویژه، هیئت تحریریه، ویراستاران Methods Executive و Handbook و نویسندگان تشکر کنیم. درنهایت، مایلیم از تیمهای اجرایی مرکزی و Wiley که به انجام این تغییرات کمک کردند تشکر کنیم.
برای اطلاعات بیشتر میتوانید:
- مطالعه کامل نقش بیوسیمیلارهای عوامل ضدفاکتور رشد اندوتلیال عروقی در مدیریت درمانی دژنراسیون ماکولار وابسته به سن نئوواسکولار
- اطلاعیه اولین مرور کاکرین در قالب جدید را بخوانید.
- برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد تغییرات در حال وقوع، به وبسایت Future Cochrane ما مراجعه کنید.
پنجشنبه ۱ شهریور ۱۴۰۳