شواهد جدید منتشرشده در کتابخانه کاکرین نشان می‌دهد که واکسن‌های ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) از ایجاد ضایعات دهانه رحم در زنان جوان (به‌ویژه در افرادی که بین ۱۵ تا ۲۶ سالگی واکسینه شده‌اند) محافظت می‌کند. این مرور همچنین یافته‌های مربوط به آسیب‌های این واکسن که در کارآزمایی‌های کنترل‌شده تصادفی ارزیابی شده‌اند را خلاصه می‌کند. در زیر مجموعه‌ای از پاسخ کارشناسان خارج از کاکرین به این مرور توسط مرکز رسانه‌های علمی جمع‌آوری شده است.
پروفسور Keith Neal، استاد بازنشسته اپیدمیولوژی دانشگاه ناتینگهام، می‌گوید:
«این مطالعه به مجموعه‌ای از مطالعات که به‌دنبال بهره‌گیری از واکسن‌های HPV در کاهش ضایعات سرطان دهانه رحم هستند، می‌پردازد. HPV همچنین باعث ایجاد بسیاری از سرطان‌های جدی دیگر (به ویژه سر و دهانه رحم) می‌شود. در نهایت، هر چه افراد بیشتر واکسینه شوند، کاهشی را در همه سرطان‌های HPV شاهد خواهیم بود. واکسن HPV یکی از انواع واکسنی است که از ذرات ویروس‌مانند (VLPS) استفاده می‌کند. در طول ۳۵ سال گذشته این ذرات نشان داده‌اند که بسیار ایمن هستند.
کتابخانه مرورهای کاکرین فرایند ارزیابی بسیار دقیقی برای تمام مرورهایش دارد.
این مرور فقط ضایعات پیش‌سرطانی دهانه رحم (در زنان و دختران) را بررسی می‌کند و هیچ نظری درباره این که آیا مردان هم باید واکسن بزنند، ارایه نمی‌کند. اما این یک سؤال جالب است. استدلال فعلی مقامات بریتانیا این است که ایمنی جمعی (herd immunity)، از مردان نیز محافظت خواهد کرد. اما این کاملاً درست نیست، چرا که ۱۰ درصد از زنان واکسینه نمی‌شوند و فعالیت جنسی پس از سن واکسیناسیون در خارج از کشور یا پس از ورود به انگلستان را پوشش نمی‌دهد. مردان همجنس‌گرا هرگز از مصونیت جمعی توسط زنان بهره نخواهند برد، از این رو برنامه جداگانه‌ای برای مردان همجنس‌گرا برای دریافت واکسن در درمانگاه‌های GUM لازم است. مردان تنها در صورتی می‌توانند کاملاً در برابر HPV محافظت شوند که همه شرکای جنسی آن‌ها به‌طور کامل واکسینه شده باشند».
دکتر Mary Ramsay، رئیس بخش ایمن‌سازی آژانس اجرایی سلامت عمومی انگلستان، می‌گوید:
«این مطالعه به بار رو به رشد شواهد در سراسر جهان که نشان می‌دهد واکسن HPV مؤثرترین راه برای دختران جوان جهت محافظت از خود در برابر سرطان دهانه رحم است، می‌افزاید.
اکنون اکثر زنان ۱۵ تا ۲۵ ساله در انگلستان واکسن HPV دریافت کرده‌اند. آژانس اجرایی سلامت عمومی انگلستان قبلاً نشان داده است که واکسن HPV به کاهش قابل توجهی در میزان عفونت با دو نوع اصلی HPV که موجب سرطان می‌شود (16 و 18) در زنان واکسینه‌شده و واکسینه‌نشده کمک کرده است. این با اثربخشی بسیار بالای واکسن و حفاظت جمعی قابل توجهی توجیه می‌شود. در کل، انتظار می‌رود که واکسن هر سال صدها زندگی را نجات دهد».
پروفسور Peter Openshaw، رئیس انجمن ایمونولوژی بریتانیا، می‌گوید:
«انتشار امروز مرور کتابخانه كاكرین در مورد اثربخشی و ایمنی واكسن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) نمایی مطمئن را به تصویر می‌كشد که مزایای سلامت عمومی عظیم این واكسن به زنان جوان را برجسته می‌کند.
این بررسی بسیار جامع نشان داده است که واکسن HPV از تغییرات پیش‌سرطانی در دهانه رحم، به‌ویژه در زنان ۱۵-۲۶ ساله محافظت می‌کند. همچنین این مطالعه یافته است که تا کنون، واکسن هیچ عوارض جانبی جدی ایجاد نمی‌کند. بسیار مهم است که روی این مورد تأکید شود: تبلیغات منفی در مورد این واکسن در بعضی از کشورها به‌طور کامل بر اساس شواهد بی‌اساس است. این واقعیت که ما در حال حاضر یک واکسن داریم که می‌تواند به‌صورتی ایمن احتمال ابتلای زنان به ضایعات دهانه رحم (که اغلب منجر به سرطان دهانه رحم می‌شود) را کاهش دهد، باید شور و شوق بالایی را در ما ایجاد کند.
اگر چه واکسن HPV در ابتدا برای جلوگیری از سرطان دهانه رحم در زنان معرفی شد، اکنون مشخص شده است که ویروس پاپیلومای انسانی می‌تواند منجر به تعدادی دیگر از بیماری‌ها در هر دو جنس شود (که در این مرور بررسی نشده است)، مانند زگیل‌های تناسلی و برخی از سرطان‌های دیگر، از جمله سرطان‌های مقعد و برخی از انواع سرطان‌های دهان و گلو. شیوع این سرطان‌ها کمتر از سرطان دهانه رحم است، اما جلوگیری از آن‌ها هم بسیار مهم است. در حالی که این مرور تنها بر اثربخشی واکسن HPV در ارتباط با ضایعات دهانه رحم تمرکز دارد، ما باید به خاطر داشته باشیم که این واکسن ممکن است مزایای سلامتی بیشتری را در خارج از محدوده این مرور داشته باشد.
واکسن یکی از مؤثرترین روش‌های پیشگیری از بیماری است. معرفی واکسن HPV در انگلستان در سال 2008، یک گام بزرگ در جهت سلامت جامعه بود که از نسل‌های آینده در برابر سرطان دهانه رحم محافظت می‌کرد.
انجمن ایمونولوژی بریتانیا مزایای سلامتی عظیمی که این واکسن ارایه می‌دهد، بزرگ می‌شمارد. اکنون مهم است که تلاش‌هایمان را چندبرابر کنیم تا اطمینان حاصل کنیم که میزان واکسیناسیون HPV در دختران بالا بماند و همچنان به‌طور فعال در مورد مزایای این واکسن برای والدین و کودکان صحبت کنیم».
پروفسور Margaret Stanley FMedSci، استاد بازنشسته زیست‌شناسی بافت پوششی و پژوهشگر مهمان در بخش آسیب‌شناسی دانشگاه کمبریج، می‌گوید:
«این تجزیه و تحلیل جامع و دقیق کاکرین از کارآزمایی‌های بالینی منتشرشده با واکسن‌های تجاری قابل دسترس HPV، شواهدی قوی و قابل اطمینان از ایمنی این واکسن‌ها را در زنان جوان فراهم می‌کند که تفاوتی در بین دختران و زنان واکسینه‌شده و واکسینه‌نشده از نظر اثرات جانبی جدی وجود نداشته است. این موضوع شواهدی را تقویت می‌کند که بیان می‌کند واکسیناسیون در زنان جوان از مهمترین سرطانی که HPV نوع ۱۶ و ۱۸ موجب آن می‌شود، با کاهش چشمگیر ضایعات پیش‌سرطانی دهانه رحم، پیشگیری می‌کند. این ضایعات پیش‌سرطانی دهانه رحم نشانه‌های اولیه‌ای (و ضروری) برای سرطان که تهدیدکننده حیات است، هستند؛ در نتیجه جلوگیری از ضایعات پیش‌سرطانی از سرطان پیشگیری می‌کند. در هر کارآزمایی بالینی مورد بررسی در این مطالعه، واکسن مانع ایجاد تقریباً تمام انواع ضایعات پیش‌سرطانی HPV16/18 شده است. این نتایج کارآزمایی‌های بالینی در حال حاضر در کشورهایی که برنامه‌های واکسیناسیون ملی HPV دارند، مانند بریتانیا، دوباره در زندگی واقعی تکرار می‌شود (مثلاً کاهش چشمگیر در پیش‌سرطان‌های با درجه بالا در اسکاتلند در زنان ۲۰-۲۵ ساله واکسینه‌شده در مدرسه، زمانی که ۱2-۱5 سال داشته‌اند)».
دکتر David Elliman، مشاور سلامت جامعه‌نگر کودکان و متخصص اطفال از RCPCH (کالج سلطنتی اطفال و سلامت کودکان)، می‌گوید:
«یک گروه متخصص تحت نظر مؤسسه کاکرین، همه کارآزمایی‌های مربوط به واکسن HPV را مرور کرده است. آن‌ها در مورد کیفیت عملکرد واکسن‌ها و میزان ایمن‌بودن آن‌ها این بررسی را انجام دادند. پس از بررسی دقیق تمام داده‌ها و در نظرگرفتن تنها داده‌هایی که ظاهراً دقیق و بدون سوگیری بود، آن‌ها ۲۶ کارآزمایی را بررسی کردند که شامل ۷۳۴۲۸ دختر یا زن بود. داده‌های مربوط به پسران و مردان در این مطالعه وارد نشدند.
«آن‌ها نتیجه گرفتند که هر دو واکسنی که به‌طور معمول مورد استفاده قرار گرفته‌اند (واکسن دوگانه Ceravix و واکسن چهارگانه Gardasil) در جلوگیری از ابتلا به عفونت‌های ویروس‌های درون آن واکسن‌ها بسیار مؤثر بوده و به میزان کمتری از ابتلا به عفونت برخی از سویه‌های دیگر کاسته‌اند. آن‌ها همچنین دریافتند که واکسن‌ها در کاهش میزان بروز تغییرات پیش‌سرطانی دهانه رحم، که همراه با سویه‌های واکسن است و به سرطان منجر می‌شود، بسیار مؤثر بوده‌اند (از آن جایی که پس از آلودگی به عفونت ویروسی تا ایجاد ضایعات سرطانی زمان طولانی لازم است، هنوز اطلاعات منتشرشده‌ای در این مورد وجود ندارد). تغییرات به علت سویه‌های دیگر نیز کاهش یافته بودند، هر چند به میزان کمتری. اثرات اصلی در زنان جوان‌تر، به ویژه در کسانی که به HPV مبتلا نبودند، دیده شد.
این گروه همچنین بروز عوارض جانبی به‌دنبال واکسن‌ها را بررسی کرد. همان طور که انتظار می‌رفت، آن‌ها دریافتند که تعدادی از افراد واکنش‌های موضعی داشتند، اما عوارض جدی ناشی از واکسن وجود نداشت».
پروفسور Helen Bedford، استاد سلامت کودکان در مؤسسه سلامت کودک Great Ormond Street در دانشگاه UCL، می‌گوید:
«واکسن HPV ده سال پیش برای دختران ۱۳-۱۴ ساله جهت پیشگیری از عفونت ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) معرفی شد. این ویروس می‌تواند منجر به سرطان دهانه رحم شود که سالانه جان بیش از ۸۰۰ زن در انگلیس را می‌گیرد.
این مرور مهم از مطالعات با کیفیت بالا نشان می‌دهد که واکسن‌های HPV در پیشگیری از تغییرات دهانه رحم که می‌تواند به سرطان منجر شود، به‌ویژه در زنان جوان، مؤثر است. همچنین این مرور شواهد اطمینان‌بخشی را از ایمنی واکسن‌های HPV فراهم می‌کند.
این مطالعه شواهد محکمی از اثربخشی واکسن‌های HPV ارایه می‌دهد. این شواهد، همراه با شواهد اولیه کاهش سرطان دهانه رحم در فنلاند1، نشان‌دهنده ارزش بالای این واکسن در پیشگیری از سرطان است.»
1- Luostarinen T et al. ‘Vaccination protects against invasive HPV-associated cancers’. Int J Cancer, 2018; 142 (2186-2187).
منبع مرور کاکرین
Arbyn M, Xu L, Simoens C, Martin-Hirsch PPL. Prophylactic vaccination against human papillomaviruses to prevent cervical cancer and its precursors. Cochrane Database of Systematic Reviews 2018, Issue 5. Art. No.: CD009069. DOI: 10.1002/14651858.CD009069.pub3.
دوشنبه، ۱ مرداد ۱۳۹۷