روز کارآزماییهای بالینی در ۲۰ می ۲۰۲۴ (۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۳) به نشان روزی جشن گرفته میشود که گمان میرود جیمز لیند (James Lind) در سال ۱۷۴۷ میلادی (۱۱۲۶ شمسی)، اولین کارآزمایی کنترلشده را که به مقایسه درمانهای مختلف برای بیماری شایع در بین ملوانان نیرویدریایی سلطنتی بریتانیا، اسکوربوت (scurvy)، میپرداخت آغاز کردهاست. برای مشاهده این رخداد تاریخی، ویدیویی که این کارآزمایی را توضیح میدهد، تماشا کنید.
درباره مرورهای سیستماتیک کاکرین و نحوه استفاده از کارآزماییهای بالینی بیاموزید:
ادامه تلاش برای شفافیت بیشتر کارآزمایی بالینی
ثبت و گزارش نتایج کارآزماییهای بالینی یک مسئولیت اخلاقی و اغلب قانونی است. بااینحال، بهخوبی مستند شدهاست که نتایج بسیاری از مطالعات هرگز منتشر نمیشود. این موضوع منجر به هدررفت پژوهش شده و حتی میتواند منجر به آسیبدیدن افراد شود.
با ادامه حمایت و تلاش طولانیمدت کاکرین حول بهبود شفافیت کارآزمایی بالینی، ما در تحقق نقاط عطف مهمی در این زمینه مشارکت داشتهایم. در اینجا برخی از نکات برجسته در 12 ماه گذشته آمدهاست:
حمایت از سیاست جهانی
با اجرای قطعنامه WHA75.8، کاکرین به حمایت از WHO در تقویت کارآزماییهای بالینی در سطح جهانی ادامه دادهاست؛ که شامل پاسخگویی و انتشار یک رایزنی عمومی در مورد بهترین روش انجام کارآزماییهای بالینی و دعوت از همکاران WHO برای ارائه در مورد قطعنامه در جلسهای در کنفرانس سالیانه کاکرین (Cochrane Colloquium) در لندن است. سردبیر کاکرین، دکتر کارلا سورس ویز (Karla Soares-Weiser) نیز به گروه مشاوره فنی که برای حمایت از این قطعنامه در موقعیت شخصی ایجاد شدهاست، کمک میکند.
کاکرین دانمارک، نروژ و سوئد از پایاندادن به هدررفت پژوهش در کشورهای اسکاندیناوی حمایت میکنند
کاکرین دانمارک، کاکرین نروژ و کاکرین سوئد، همراه با کمپین AllTrials، بنیاد Dam ، Melanomföreningen و TranspariMED، بهطور مشترک گزارشی را منتشر کردند که نشان داد ۴۷۵ کارآزمایی بالینی دانشگاهی انجامشده با مشارکت ۸۳۹۰۳ بیمار در سالهای ۲۰۱۶ تا ۲۰۱۹ در دانمارک، ایسلند، فنلاند و سوئد، هرگز نتایج خود را بهصورت عمومی منتشر نکردند. این موضوع پوشش رسانهای گستردهای، از جمله درخواستهای وزیر امورخارجه نروژ به وزارت بهداشت برای واکنش در مورد یافتههای این گزارش را بههمراه داشت.
بهدنبال این گزارش، گروههای کاکرین در کشورهای اسکاندیناوی با تعامل با دانشگاهها و ارسال پرسشنامههایی به محققان مرتبط با کارآزماییهای مذکور، به منظور بررسی چرایی عدم انتشار دادههای کارآزمایی بالینی، همچنان توجه خود را به این موضوع معطوف کردند. برای حمایت از مؤسسات در ارائه گزارش کارآزماییهای بالینی، کاکرین نروژ و بنیادDam نیز یک وبینار با هدف رسیدگی به برخی از چالشها و مسائل مربوط به گزارش کارآزمایی بالینی برگزار کردند.
حمایت از شفافیت کارآزمایی بالینی در اتحادیه اروپا
نمایندگان کاکرین، کاکرین فرانسه و کاکرین آلمان با آژانس دارویی اروپا (European Medicines Agency; EMA) دیدار کردند تا در مورد چگونگی حمایت از سیستم اطلاعات کارآزماییهای بالینی EMA (EMA’s Clinical Trials Information System; CTIS) با هدف شفافیت آنها بهمنظور سودرسانی به تحقیقات سلامت بحث کنند. CTIS حاوی جزئیاتی در مورد کارآزماییهای بالینی درحالانجام و خلاصه نتایج کارآزماییهای اتمامیافته است و منبع ارزشمندی برای محققان است تا به شناسایی مطالعاتی که در خارج از این حالت ممکن است برای سنتز شواهد دردسترس نباشند، بپردازند.
کاکرین آلمان به بیمارستانهای دانشگاهی آلمان برای انتشار تمام دادههای کارآزمایی بالینی فشار میآورد
اخیراً، کاکرین آلمان، همراه با شبکه آلمانی پزشکی مبتنی بر شواهد، HTA.de و مرکز جستجوی BIH، یک مستند موضع سیاستی (policy position document) منتشر کردهاند که نشان میدهد یک سوم از کل کارآزماییهای بالینی انجام شده توسط بیمارستانهای دانشگاهی آلمان بین سالهای ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۷ به مدت پنج سال پس از اتمام، منتشرنشده باقیمانده است. آنها از وزارت بهداشت فدرال و وزارت آموزش و تحقیقات فدرال خواستند تا چارچوب مناسبی را برای ثبت کامل مطالعات و انتشار بهموقع نتایج در آلمان ایجاد و مقرراتی را پیشنهاد کنند.
مرورهای سیستماتیک کاکرین بر نتایج کارآزماییهای بالینی تکیه دارد. برای ارزیابی اثربخشی و ایمنی مداخلات مراقبتهای بهداشتی، باید بدانیم چه کارآزماییهایی انجام شدهاند، چگونه انجام شدهاند و چه یافتههایی داشتهاند. بدون دسترسی به اطلاعات دقیق همه کارآزماییهای بالینی، نمیتوانیم تصویر کاملی از شواهد داشته باشیم.
کاترین اسپنسر (Catherine Spencer) مدیر ارشد اجرایی (CEO) میگوید: «کاکرین خوشحال است که در خطمقدم برخی از پیشرفتهای قابلتوجه در شفافیت کارآزمایی بالینی قرار دارد. بااینحال، ما باید اطمینان حاصل کنیم که این حرکت ادامه دارد، چراکه کارهای بیشتری در سطح جهانی برای انجام وجود دارد. ما به حمایت از شفافیت کارآزمایی بالینی ادامه خواهیم داد و برای تحقق این مسئولیت کلیدی اخلاقی و قانونی مبارزه خواهیم کرد.»
حمایت از شفافیت کارآزماییهای بالینی کاکرین:
- کاکرین آلمان گزارش میدهد که یک سوم از تمام کارآزماییهای بالینی دانشگاههای آلمان منتشرنشده باقیمانده است
- کاکرین دانمارک، سوئد و نروژ دریافتند که صدها کارآزمایی کشورهای اسکاندیناوی منتشرنشده باقیمانده است
- کاکرین شرکت در مشاورههای WHO در پی قطعنامه را تشویق میکند
- مقاله کاکرین فرانسه در مورد شفافیت کارآزمایی بالینی و کارآزماییهای COVID-19
- گزارش Cochrane Convenes، که مسائل کلیدی در مورد کارآزماییهای بالینی در شرایط اضطراری را پوشش میدهد
- کاکرین در جلسهای در مورد کارآزماییهای بالینی و COVID-19 شرکت میکند
- کاکرین سوئد میزبان وبینار شفافیت کارآزمایی بالینی است
- مقاله کاکرین آلمان در مورد شفافیت کارآزمایی بالینی در اتحادیه اروپا و فعالیتهای حمایتی در آلمان
- بیانیه کاکرین در هفتاد و چهارمین مجمع جهانی بهداشت
- کاکرین از بیانیه WHO-ICMRA در مورد شفافیت و یکپارچگی دادهها حمایت میکند
- کاکرین نامهای را امضا میکند که از تنظیمکنندگان دارو در اروپا میخواهد به کارآزماییهای بالینی منتشرنشده رسیدگی کنند
- FDAایالاتمتحده اجرای مقررات شفافیت کارآزمایی بالینی را آغاز میکند
- شرکای کاکرین بلژیک در گزارش شفافیت کارآزمایی بالینی
- کاکرین اتریش گزارش شفافیت کارآزمایی مشترک را منتشر میکند
- کاکرین سوئد کمگزارشدهی کارآزماییهای بالینی سوئدی را تأکید میکند
مرورهای سیستماتیک محبوب کتابخانه کاکرین:
- استراتژیهایی برای بهبود ماندگاری در کارآزماییهای تصادفیسازیشده
- عوامل موثر بر بهکارگیری کارآزماییهای تصادفیسازیشده در مراقبتهای سلامت: یک سنتز شواهد کیفی
منابع آموزشی محبوب کاکرین: